[ใหม่] น้ำลูกหม่อน เพื่อสุขภาพ

   ผลหม่อนกับโรคอัลไซเมอร์

ต่อมา ได้มีการใช้ผลหม่อนมาสร้างมูลค่าเพิ่มเป็นผลิตภัณฑ์เสริมสุขภาพร่วมกับคณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น เนื่องจากพบว่า“ผลหม่อนมีฤทธิ์ในการลดการตายของเซลล์ประสาทและความบกพร่องของความจำ(โรคอัลไซเมอร์ : Alzheimer’s disease)” ปัจจุบันในประเทศไทยนั้นกระทรวงสาธารณสุขได้รายงานแนวโน้มการเพิ่มขึ้นของประชากรผู้สูงอายุในอีกสองทศวรรษข้างหน้าไว้ประมาณ ร้อยละ 15 ของประชากรทั้งหมดปัญหาที่พบมากในผู้สูงอายุคือเรื่องสมองเสื่อมโรคอัลไซเมอร์นั้นเป็นสาเหตุที่พบบ่อยที่สุดในกลุ่มโรคสมองเสื่อมในช่วงเวลา 20 ปีที่ผ่านมาได้มีการศึกษากันอย่างมากเกี่ยวกับระบาดวิทยาของโรคสมองเสื่อมทุกการศึกษาให้ผลตรงกันอย่างหนึ่งว่าความชุกของโรคสมองเสื่อมจะมีจำนวนสูงอย่างชัดเจนมากเมื่อมีอายุมากขึ้น (อายุมากกว่า 65 ปี)และจำนวนความชุกจะเพิ่มขึ้นเท่าตัว ในทุกๆ ช่วงอายุ 5 ปีที่เพิ่มขึ้นถ้าหากเราคิดว่าโรคอัลไซเมอร์เป็นสาเหตุใหญ่ของโรคสมองเสื่อมเราอาจจะประมาณได้ว่าครึ่งหนึ่งของผู้คนเหล่านี้ป่วยเป็นโรคอัลไซเมอร์เมื่อเกิดภาวะดังกล่าวขึ้นจะทำให้ผู้สูงอายุพึ่งพาตนเองไม่ได้มีผลกระทบต่อค่าใช้จ่ายทางด้านสาธารณสุขของประเทศทั้งทางตรงและทางอ้อมความบกพร่องเรื่องของความจำเป็นปัญหาสำคัญและมักเกิดจากการตายของเซลล์ประสาทดังนั้นหากสามารถป้องกันการตายของเซลล์ประสาทในภาวะดังกล่าวได้จะช่วยลดปัญหาที่เกี่ยวข้องกับโรคสมองเสื่อมได้อย่างมากทั้งในด้านสุขภาพสังคม และค่าใช้จ่ายที่ต้องเสียไปในการจัดการกับปัญหานี้

             จากการศึกษาในสัตว์ทำลอง โดยทำการป้อนสารสกัดผลหม่อนสุกอบแห้งพันธุ์เชียงใหม่ ขนาด 2, 10 และ50 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัวให้หนูขาวพบว่าหนูที่ได้รับสารสกัดผลหม่อนขนาด 10 และ 50 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัวมีผลเพิ่มการเรียนรู้และความจำที่เกี่ยวข้องกับทิศทางถ้าเป็นคนที่เรียกว่าหาทางกลับบ้านไม่ถูกก็จะไม่หลงทางไปที่อื่นและได้ทำการทดสอบสารสกัดทั้งสามขนาดที่กล่าวข้างต้นในสัตว์ทดลองที่เหนี่ยวนำให้เกิดความจำบกพร่องด้วย scopolamine และสารAF64A เพื่อเลียนแบบการทำงานบกพร่องของระบบประสาทโคลิเนอร์จิค และความจำบกพร่องในโรคอัลไซเมอร์ผลการศึกษาพบว่าหนูที่ได้รับสารสกัดผลหม่อนทุกขนาดสามารถลดความบกพร่องในการเรียนรู้และความจำในสัตว์ทดลองที่เหนี่ยวนำความจำบกพร่องด้วยสารทั้ง 2ชนิดที่กล่าวข้างต้นพบว่ามีการเพิ่มการทำงานของเอนไซม์ glutathione peroxidase (GPx) และพบการลดลงของ malondialdehyde(MDA) ซึ่งเป็นดัชนีแสดงการทำลายของเยื่อเซลล์ส่วนไขมันจากอนุมูลอิสระ

          สำหรับ “โรคหลอดเลือดสมอง หรือที่นิยมเรียกกันว่า stroke” คืออาการที่ส่วนสมองขาดเลือดไปเลี้ยง ทำให้เนื้อสมองส่วนนั้นหยุดทำงานสั่งการ หรืออาจทำให้เนื้อสมองตาย ทำให้เกิดปัญหาในการควบคุมการเคลื่อนไหวความรู้สึก ความคิด พฤติกรรมและทำให้ร่างกายส่วนที่สมองส่วนนั้นควบคุมสูญเสียหน้าที่การทำงานจัดเป็นเป็นโรคที่พบบ่อยที่สุดของโรคทางระบบประสาทวิทยาที่รับไว้ในโรงพยาบาล เป็นสาเหตุการตายและความพิการที่สำคัญในประเทศไทยโรคนี้ถ้าเป็นแล้วแม้รอดชีวิต ก็มักจะมีความพิการหลงเหลืออยู่ไม่มากก็น้อยอย่างไรก็ตามโรคนี้สามารถป้องกันได้และถ้ารีบรักษาตั้งแต่เริ่มมีอาการก็อาจช่วยให้รอดชีวิตและมีความพิการน้อยลง หรือกลับไปทำงานตามปกติได้ ซึ่งโรคหลอดเลือดสมองสามารถแบ่งได้เป็น 2 ชนิดคือ (1) ชนิดเส้นเลือดตีบ หรืออุดตัน (2)ชนิดเส้นเลือดแตกโดยทั่วไปจะพบผู้ป่วยที่เป็นชนิดเส้นเลือดตีบหรืออุดตันได้บ่อยกว่าชนิดเส้นเลือดแตกคือพบได้ถึง 80-85%

          โรคหลอดเลือดสมองมักทำให้เกิดการตายของเซลล์ประสาทเนื่องจากการขาดเลือดไปเลี้ยงยังบริเวณที่เลี้ยงโดยหลอดเลือดที่เกิดพยาธิสภาพปัจจุบันจึงมีการพยายามศึกษาหาวิธีที่จะป้องกันภาวะดังกล่าวกันอย่างแพร่หลายการพยายามนำสมุนไพรมาใช้เพื่อป้องกันภาวะดังกล่าวก็จัดเป็นกลวิธีหนึ่งที่มีความนิยมมาแต่โบราณ

          คณะผู้วิจัยจึงได้นำสารสกัดแอลกอฮอล์ของผลหม่อนสุกพันธุ์เชียงใหม่ ขนาดต่างๆได้แก่ 2, 10  และ50 มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัวมาป้อนหนูขาวจากนั้นนำมาเหนี่ยวนำให้เกิดภาวะสมองขาดเลือดจำลองการเปลี่ยนแปลงที่พบในโรคหลอดเลือดสมองด้วยการทำให้หลอดเลือด middlecerebral artery ด้านขวาอุดตันแล้วนำมาประเมินการเปลี่ยนแปลงของอนุมูลอิสระพบว่าหนูกลุ่มที่ได้รับสารสกัดผลหม่อนมีการทำงานของเอนไซม์ต้านอนุมูลอิสระที่กล่าวข้างต้นเพิ่มขึ้นหนูกลุ่มที่ได้รับสารสกัดขนาด 10มิลลิกรัมต่อกิโลกรัมน้ำหนักตัวจะลดปริมาตรสมองขาดเลือดในhippocampus ลดลงและหนูทุกกลุ่มที่ได้รับสารสกัดผลหม่อนจะมีneurological score ดีขึ้น 

         จะเห็นได้ว่าผลหม่อนมีศักยภาพในการป้องกันโรคอัลไซเมอร์ลดความจำบกพร่องและเพิ่มความหนาแน่นของเซลล์ประสาทและมีศักยภาพศักยภาพในการป้องกันโรคหลอดเลือดสมองในสัตว์ทดลองกลไกการออกฤทธิ์นั้นส่วนหนึ่งน่าจะผ่านการเพิ่มการทำงานของเอนไซม์ต้านอนุมูลอิสระ และการลดปริมาตรสมองที่ขาดเลือด